Prematüre Bebeklerde Beslenme ve Yutma
Prematüre Bebeklerde Beslenme ve Yutma
Hamileliğin 37.haftasından önce doğan bebekler premature bebek olarak adlandırılıyor. (Prof. Dr. Filiz Bakar) Sağlıklı bir gebelik ortalama 40 hafta sürer. (37-41 hafta arası) Prematüre doğumun başlıca sebepleri arasında annede bulunan; rahimdeki sorunlar, fazla amniyon sıvısı, yüksek tansiyon, diyabet, 18 yaş altı – 40 yaş üstü doğum, stres gibi etkenler bulunur. Bebek ne kadar erken doğarsa yaşayacağı sorunlar da artar. En büyük problemlerden biri solunum olmak üzere, beyin içi kanama riskleri, kalp rahatsızlıkları, işitme problemleri ve beslenme problemleri görülebiliyor.
Premature bebeklerde beslenme ve yutma bozukluğu görülmeyebilir ancak bu bebeklerde %40 oranında beslenme ve yutma problemi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 34.hafta öncesinde doğan bebeklerde çene kasları yeterince güçlenmemiş olur, emme-yutma refleksleri ve solunum koordinasyonu henüz gelişmemiş olduğundan beslenme sorunu yaşıyorlar.
Yoğun bakımda yatan bebekler refleksleri gelişinceye kadar ağız veya burundan mideye inen bir sonda yardımıyla beslenebilir ancak bu süreçte yavaş yavaş anne sütü verilmelidir. 1500 gr ve altında doğan bebeklerin yoğun bakımdan taburcu olduktan sonra %63 oranında yeme problemleri yaşadığı belirtilmiş. (Gianini ve arkadaşları) Erken doğan bebeklerde yeme sırasında anormal dil hareketi biçimleri tanımlanmıştır. Beslenme ile ilişkili solunum durması, yutma sırasında kalp hızında yavaşlama ve morarma beslenme güçlüklerine katkıda bulunmaktadır. Premature bebeklerde yeme bozukluğuna neler sebep olabilir diye düşünürsek; özofagus alt uç sfinkterinin tam olgunlaşmamış olması (kusma ve geriye kaçak yaşanmasına sebep olabilir), gastroösefageal reflü, anatomik yapıların -çene, oral kaslar vb.- yeterince gelişmemiş olması.
Tanılama ve tedavi aşamasında multidispliner çalışma oldukça önemlidir. Bebeğin ve ailenin ihtiyaçları doğrultusunda yenidoğan sağlığı ve hastalıkları uzmanları, gastroenteroloji ve metabolizma uzmanları, diyetisyenler, nöroloji uzmanları, gereğinde besin alerjileri yönünden değerlendirme için alerji uzmanları, gelişimsel pediatri uzmanları, bebek ruh sağlığı ile ilgilenen uzmanlar ve dil ve konuşma terapistinin birlikte çalışması gerekebilir.
Dil ve konuşma terapistleri yetkileri dahilinde bu bebeklerin yutma kaslarının değerlendirmesi, oral muayene, çene kaslarının güçlenmesi, solunum,emme ve yutma reflekslerinin oluşması için egzersizler yapar.
